Luis Trenker - een legende

Alois Franz Trenker werd in 1892 geboren in Ortisei in Val Gardena en groeide tweetalig op - Duits en Ladinisch. Als schooljongen werkte hij al als berggids en skileraar tijdens zijn vakanties. Later studeerde hij architectuur in Wenen, maar hij kon zijn studie pas na de Eerste Wereldoorlog in Graz afmaken. Luis Trenker vocht in de Eerste Wereldoorlog aan het Oostfront en in de bergoorlog tegen Italië.

Trenker, die aanvankelijk als architect in Bolzano werkte, kwam in 1921 vrij toevallig bij de film terecht. Hij werd geboekt als berggids voor de opnames van de film "Berg des Schicksals" van Arnold Fanck. Toen tijdens de opnames bleek dat de hoofdrolspeler niet kon klimmen, nam Luis Trenker zijn rol zonder meer over.

Daarna volgden andere rollen en vanaf 1928 werkte hij ook als regisseur. Zijn eerste regiewerk was de stomme film "Kampf ums Matterhorn". Trenker was in zijn films vaak regisseur, hoofdrolspeler en scenarioschrijver in één persoon. Vanaf 1927 kon hij niet meer als architect werken vanwege een nieuwe wet die de erkenning van buitenlandse studietitels in het nu Italiaanse Zuid-Tirol afschafte. Hij gaf zijn kantoor op, werkte alleen nog als kunstenaar en verhuisde naar Berlijn, waar hij tot 1940 woonde.

Trenker en het nationaalsocialisme

Omdat de werken van Luis Trenker voornamelijk draaiden om de idealisering van zijn geboorteland en de bergen, en om sterke, heldhaftige bergbeklimmers, konden zijn werken goed worden geïnstrumentaliseerd door het naziregime in Duitsland en het fascistische regime in Italië. Luis Trenker werd aanvankelijk bewonderd en ook financieel gesteund door Hitler en Mussolini.

Pas toen hij herhaaldelijk probeerde de druk en artistieke invloed van de politiek te weerstaan en aarzelde over de optie* voordat hij besloot naar Duitsland te gaan, viel hij uit de gratie. Zijn projecten werden stopgezet en de financiering stopgezet. Hoewel hij zich in 1940 aansloot bij de NSDAP, slaagde hij er niet in de gunst van de partijleiding te herwinnen en werd hij uiteindelijk zelfs uit zijn beroep verbannen. In datzelfde jaar verhuisde hij naar Rome, waar hij nog wel enkele films kon draaien.

Na de Tweede Wereldoorlog was Luis Trenker aanvankelijk niet in staat om zijn eerdere successen te hervatten. Vanaf de jaren 1950 maakte hij weer documentaires en speelfilms. In de jaren 60 verscheen hij in verschillende tv-programma's en werkte hij af en toe als acteur.

In 1990 overleed hij in Bolzano en werd begraven in het familiegraf in Ortisei.

*Optie: Tussen 1939 en 1943 moesten Duits- en Ladinischsprekende Zuid-Tirolers beslissen of ze naar Duitsland wilden emigreren of in hun thuisland wilden blijven, waar ze werden blootgesteld aan de Italianisering en cultureel werden onderdrukt.

7 interessante feiten over Luis Trenker:

1. In 1924 nam hij deel aan de Olympische Spelen in Chamonix als lid van het Italiaanse vijfmans bobsleeteam en eindigde als laatste.
2. Trenker beantwoordde de vraag over zijn relatie met Leni Riefenstahl naar verluidt altijd met een ondeugende glimlach.
3. Hij publiceerde verschillende romans, artikelen en verslagen over zijn ervaringen. Luis Trenker werd deels gesteund door bekende ghostwriters, wiens verbondenheid met het nationaalsocialisme ook in zijn boeken tot uiting kwam. In latere edities herzag hij zijn boeken gedeeltelijk en schrapte hij politiek compromitterende passages.
4. Trenker wist hoe hij zichzelf aan de man moest brengen. In zijn minder succesvolle dagen probeerde hij ook zaken te doen met de vermeende dagboeken van Eva Braun en "antiek" - waarvan hij zelf het verouderingsproces had versneld.
5. Luis Trenker was getrouwd en had 4 kinderen met zijn vrouw.
6. Hij heeft nooit het gerucht ontkend dat hij op 96-jarige leeftijd nog een kind had verwekt bij zijn assistente.
7. In het plaatselijke museum van Ortisei is een Luis Trenker-collectie met foto's, filmattributen, onderscheidingen en nog veel meer.